Dinsiz bir adamın ahlâk sahibi olması mümkün olup olmadığını soranlar oldu. Bu mesele birkaç cümlede kestirilip atılamayacak kadar büyük dünya problemlerinden biridir. Hemen hemen zamanımızın bütün ilim ve fikir adamları arasında münakaşalarının esas temellerinden birini teşkil eder. Cenevre’de “Milletlerarası Temas” toplantılarında, mecmualarda ve kitaplarda bu meselenin çeşitli ilimler zaviyesinden hakîkati araştırılmaktadır. Gerçek vasfına lâyık bir münevver, kestirme hükümler vermekten sakınır. Ancak, umumiyetle kabul edilen hakîkat şudur: Dünyadaki ahlâk buhranı, teknik ilerleme ile manevî gerileme arasındaki zıddına nisbetle sımsıkı bağlıdır. Bu nisbetsizliğin en büyük kurbanı gençlerdir. Bütün dünyada 16 ile 20 arasında, çoğu dar ve uzun pantolonlu, saçları kesilmemiş ve dağınık, yayvan ağızlı ve laubali bir nesil türemiştir. Çete hâlinde gezmekte, ellerindeki çivili sopalarla gelen geçene hücum etmektedir. Varşova’da bunların adı ”Huligans”, İngiltere’de “Teddyboys”, Almanya’da “Halbstarken”, İtalya’da “Vitelloni”, Sovyetler Birliği’nde “Stiliaguzı”, Japonya’da “Tarzo-Zoku”, Fransa’da “Blusonnoir”dir. Bu isyankâr ve manevî mesûliyet duygusundan mahrum gençler ailelerinden her türlü maddî yardımı görerek yetişmişler, fakat dinî ve manevî terbiye almamışlardır.
Vicdanlı ve mesûliyet şuuruna sahip dinsizler varsa, bunlar ancak yüksek bir kültür sahibi ve mazbut bir aile terbiyesi almış seçkin insanlar arasında bulunabilir. Böyle bir yetişme imkânlarından mahrum kalmış bilgisiz halk veya henüz tam idrak çağına varmamış genç çocuklar için en tesirli ahlâk müeyyidesi, Allah korkusudur. Bunun için, başta Amerika birçok lâik (evet, lâik) memleketlerde, Cumhurbaşkanı, İncil üzerine yemin eder. Mahkemelerde İncil’e el basmayanların şahitliği makbul değildir ve okullarda din öğretimi mecburidir.
“Ahlâk sahibi olmak için dindar olmak şart değildir.” gibi hükümler dünyaca kabul edilmiş bir hakîkatin ifadesi değildir. Lâikliğin mânâsını dünya ilim otoritelerinin son eserlerinde aramak lâzımdır.
KAYNAKÇA
Peyami SAFA, Eğitim, Üniversite, Gençlik, 2018 Basım Sayfa:88