BİR RİVAYETİN ORTAYA ÇIKARDIĞI MESELE

Tasvir-i Efkâr, 5 Ekim 1943

Üniversite profesörleri dışarıda yazıhane ve muayenehane açamayacaklar ancak konsültasyon yapacaklarmış. Bunlardan doktor olanların hususî hastanelerde çalışmalarına ve hastalarını buralarda yatırmalarına da izin verilmeyecekmiş. Yakında Meclise yollanmak üzere hazırlanan projenin hedefi, Türk profesörlerinin, çalışmalarını yalnız ilim incelemelerine hasretmelerini temin imiş. Aslı çıkarsa bu haberin etrafında ne büyük menfaatlerin haykıracağını ve ne çeşit ihtiras kıyametleri kopacağını tahmin edersiniz. Memleketin başlıca doktor, avukat, mühendis ve teknikçilerini mensup oldukları ilim çatısının altında hapseden böyle bir fikir, iki bakımdan yoklanmağa değer.

Bir bakıma çok isabetli bir tasfiye hazırlığı “Prof.” unvanını “Bayer” markası gibi bir ticaret firması halinde kullanan bazı profesörler, ısrarlı rivayetlere göre Sirkeci otellerindeki tellalları vasıtasıyla Anadolu’dan gelen hastaları kendilerine çeken bir telkin ve reklam şebekesi kurmuşlar. Hem de öğleden evvelki zamanlarını hastanelerde, gecelerini hususî hastanelerde, ameliyatlarda, konsültasyonlarda, resmî-gayri resmî davet ve ziyafetlerde, biraz da ev hayatı içinde geçiren bu mütehassısların bir gazete okumaya bile vakitleri yoktur. Yatağa uzanıp da başmakaleyi yarıladıkları zaman gözleri kapanır ve gazeteyi tutan elleri yatağın kenarından sarkar.

Ne zaman okuyacaklar, ne zaman kitap dağlarını devirerek ihtisasın her gün muhtaç olduğu taze bilgiyi kazanacaklar, ne zaman kendilerini hasbî laboratuvar çalışmalarına verecekler de uzun ve terletici araştırmaların sonunda ele geçen hakikatlerden birini yakalayacaklar? Bu gidişle hiçbir zaman!

Fakat bir bakıma “medecin consultant” denilen müşavir hekimi “medecint raitant” denilen müdavi hekimden ayırmak isteyen bu proje iki fena neticeden birini verebilir: Ya bu profesörlere düşkün halk, onları muayenehanelerinde bulamayınca resmî hastanelere üşüşür, böylelikle de zaten kifayetsiz resmî klinikler büsbütün dolup taşar ve fakir hastaların zengin rakipleri de peyda olur; yahut para kazanmayı profesörlüğe tercih eden mütehassıslar üniversiteden çekilirler ve boş kalan yerleri büyük liyakatlerine muadil kıymetlerle doldurulamaz. Öyle ise ne yapmalı?

Ben kendi hükmümü vermeden evvel, ilgili mütehassıslarımızın ve okuyucularımızın fikirlerini öğrenmek istiyorum. Zahmet ederler de bana yollayacakları birer mektupla kanaatlerini bildirirlerse bu anketten en doğru neticeye giden bir hakikat şosesi açılabilir.

Sözü geçen projenin aslı olmaması bu meseleyi en büyük meselelerimizden biri olmaktan kurtaramaz, kaldı ki bu rivayetin pek asılsız olmadığını da yakından biliyorum.

KAYNAKÇA

Safa, Peyami. Eğitim Gençlik Üniversite. Ötüken Neşriyat 2016. Sf. 299