Kategori: Aralık 2019

Kaşgarlı Mahmut tarafından Divan-ü Lügati’t-Türk’te “Bayundur” şeklinde üçüncü sırada bahsedilen ve damgasının şekli verilen Bayındır boyu Üçokların Gök koluna mensup bir boydur.  Reşidüddin ise boyun adını “Bayındır” şeklinde göstermiş ve bu ismin “daima nimetle dolu olan yer” mânasına geldiğini belirtmiştir. Yine Reşidüddin’e göre Bayındır, Oğuzlar’ın Üçok kolunun birinci boyu olup ongunu(kuşu) “sungur” ve şölenlerde yiyeceği et payı da koyunun “sol karı yağrını” (sol kürek kemiği) kısmı idi. Bayındır boyunun Türk tarihindeki en mühim rolü, Anadolu’nun fetih ve iskânına katılmasından sonra, Ak-Koyunlu devletini kurmasıdır. Bundan dolayı Ak-Koyunlu hanedanına Türk kaynaklarında “Bayındırlu”…

Devamı

Babasından, atasından kalan zenginliği kullanamayan mirasçıya benzemekten başka. Önce 16 Ekim 2003 tarihli The Economist’ten bir alıntıyı okuyalım: “Fransa Napolyon’un, Britanya ve İspanya da imparatorluklarının hatıralarına sahiptirler. Ancak mazideki ihtişam, küçük ülkelerin de bir özelliğidir. Hollandalıların Endonezya’yı, Portekizlilerin Afrika’nın büyük parçalarını, Belçikalıların Batı Avrupa büyüklüğündeki Kongo’yu kontrol ettikleri hafızalarda yaşamaktadır. (…) Yunanlılar, Avrupa medeniyetinin beşiği olma gururuna sahip çıkıyorlar. İtalyanlar, Roma İmparatorluğu’nun mirasçısı olmayı arzu ediyorlar. (…) Danimarkalı futbol fanatikleri, maçlarda atalarının tecavüz ve talanlarla dolu tarihlerinden duydukları mahcup gururu açığa çıkaran Viking miğferleri giymekten hoşlanmaktadır. (…) Macarlar, Birinci Dünya…

Devamı

Nesil, öyle bir nesil ki… Buram buram; feryat, figan, ıstırap ve isyan var. Bunlar var da ne yazık ki ses yok, nabız yok, yaşamdan bir iz yok, zerrece his yok… Yokluğa sebep sorarlar bulamazlar, ‘’Varsa yoksa elalem, içremdekini diyemem’’. Andaki halin beyanını birkaç kuplede dillendirmek belki tekrar etmek istedik; naçizane, had bilmezce… Bu vesile ile belki ikrar da ettik ama nedendir bu bitmişlik, tükenmişlik halleri; nedendir bedenden ruhu çekilmiş tavra bürünmeler? Biz ki yekûn alem hücum ederken üzerimize eyvallahı olmayan, haktan gayrısını aramayanların torunları; içinde bulunduğumuz bu vaziyetin gömleğini giymeyi…

Devamı

Osmanlı’daki isyanların dışarıdan teşvik, tahrik ve destek gördüğü aşikârdır. Komite ve cemiyetlerin direktifi ile hareket eden Ermeni din adamları, öğretmenleri, talebeleri ve bunlardan teşekkül eden çetelerin faaliyetleri kadar; Osmanlı Devleti’nin bunlara verdiği fazla serbestlikten, yabancıların müdahalesi ile suçluların cezalandırılmamasının da hainleri cesaretlendirdiğini kabul etmek lazımdır. Mekteplerde, Osmanlı armalarının, Padişah’ın tuğrasının kaldırılıp yerine müstakil Ermenistan, Hınçak ve Taşnak armalarının, silahların asıldığı bilinmektedir. Ermeni mekteplerinde serbestçe okutulan tarih kitaplarında, Türklerin Ermenilere yaptığı zulümden bahsedildiği, Ermeni şairlerinin milleti ve gençliği ayaklandıran şiirlerinin mekteplerde ve halk arasında açıkça yayıldığı da bilgiler arasındadır. Ermeni basınının…

Devamı

Milliyetçilikte şahsiyetten bahsederken baba ocağında gelişen şahsiyetin teşekkülünde âile ahlâkının oynadığı role temas etmiştik. Aslında âile insan gruplarının sosyal şekil ve muhtevası yönlerinden fevkalâde mühim bir içtimaî müessesedir. Toplulukların hukukî, iktisadî, siyasî durumlarını anlamak için ilk incelenecek sosyal yapının âile olduğunda ilim adamları fikir birliği halindedirler. Araştırmacılara göre, içtimaî hayatın merkezinde yer alan âile, içtimaî bütünlerin çekirdeği olarak, sosyal kuruluşlara örnek vazifesini görür. Herhangi bir toplulukta, o topluluğun bağlı bulunduğu âile tipinin izlediği daima muhafaza edilmektedir. Bu itibarla, bir memleketin meselâ iktisadî tutumu öğrenilmek istediği zaman âile içindeki üretim-tüketim faaliyetlerinin…

Devamı

Ağaçlar, yerde bitmiş kısa otlar, rengi hafif mora çalan bulutlar ve bilcümle kanatlılar onunla birlikte yürürken ona yarenlik ediyordu. Nereye gittiğini iyi biliyordu. Yanı başında, başının üstünde, hatta ayaklarının altında onunla birlikte adımlayan canlı ve cansız varlılar kendisine yol mu gösteriyordu; yoksa gittiği yeri mi merak ediyorlardı? Onu sizde görseniz sizde merak dehlizine düşerdiniz. Adı Turalp’ti. Yetişkinlik çağına gelmiş olan bu yiğit adam, atının üstünde bakışlarıyla tüm canlı mahlûkatı titretirken; cansızını da can veriyordu. Tüm bu hadiseler aynı anda gerçekleşirken yiğidin atı bir anda olduğu yerde çadır direği misali dikilmişti.…

Devamı

Türk tarihinde Türkçe mizah karikatür dergileri Osmanlı İmparatorluğu’nun Tanzimat olarak adlandırılan dönemiyle ortaya çıkmaya başlamıştır. Tanzimat Dönemi birçok alanda ilklerin ve yeniliklerin olduğu bir dönemdir. Bu alanların birisi de basındır. Dünya’da ilk 1830’lu yıllarda Avrupa’da görülen karikatür mizah dergileri, Türkiye’de yani Osmanlı İmparatorluğu’nda 1870-1877 yılları arasında görülmektedir ve bu tarihler arası çıkan dergiler ilk karikatür dergi dönemimiz olarak adlandırılmaktadır. Tam olarak 23 sene yani 1900 yılına kadar herhangi bir Türkçe mizah karikatür dergisine rastlanmamaktadır. Bu ilk dönemin karikatür sanatçılarını Ermeni, Türk ve şifreli çizerler olarak üç gruba ayırabiliriz: Birinci grup;…

Devamı

Kültür değişmesi zamanımızın sosyal ilimcilerini iki bakımdan alakadar eder. Bir tarafta kültür değişmesi ile uğraşan, bunu nasıl ve hangi yollarda yapacağını düşünüp ortaya koyanlar, işin idarecileri, kumandacıları var, diğer tarafta bu kültür değişmesine hedef olanlar, içinde yaşayanlar var… Bizde sosyal ilimlerin gelişmesi gerilerde kaldığı için, bilgilerimizin bir kısmını Avrupa’dan bu değişmeci tabakadan alıyoruz ve Avrupalı araştırıcıların yaptıklarına bakarak bazı neticeler çıkarmağa çalışıyoruz. Şu hâlde mesele bizim için sadece akademik değildir, hayatidir. Bu ehemmiyet mevzuun tarihçesinde daha iyi fark edilir. Kültür meselesi ilk defa Ziya Gökalp tarafından ortaya atıldı. Esasen kültür…

Devamı

Bundan tam 101 yıl önce ”Dili dilimizden, dini dinimizden, özü özümüzden” olan, yıllar boyunca Çarlık Rusya’sının amansız zulümlerine karşı topraklarını savunmuş, topraklarını kan ile sulamış olan Azerbaycan Türkleri… Yıllardır baskı ve zulüm altında şehitlerinin kanıyla mübareklenmiş topraklarını muhafaza etmişler en nihayetinde 28 Mayıs 1918 günü Kafkasya parlamentosundaki Azerbaycanlı delegelerin oluşturmuş olduğu ve başkanlığını Mehmet Emin Resulzade’nin yaptığı Azerbaycan Millî Şurası tarafından Azerbaycan’ın bağımsızlığı ilan edildi. Bu bağlamda Mehmet Emin Resulzade Azerbaycan Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı olmuş oldu. Bu olay berberinde ilklerle tarih sahnesinde yer almıştır. Azerbaycan Cumhuriyeti’nin temelleri Türk âleminde ve…

Devamı

Tarihim, şerefim, şiirim, her şeyim: Yeryüzünde yer beğen! Nereye dikilmek istersen, Söyle, seni oraya dikeyim!” Arif Nihat ASYA Bu kutlu yola ilk önce bozkırlarda başladım. Ergenekon’dan çıktım. Demir dağı erittim. Közlerini arkamda şahit bıraktım. Siganfu yakınlarında 40 yiğidin naralarıyla Çin’in içlerine daldım. Vey Irmağı’nın kenarında Kür Şad’ı ve 40 çerisini şehit bıraktım. Sonra İlteriş Kağan astı beni burçlara. Nice Oğuz Beyleri beni öpüp başına koymadan geçemezdi saltanata. Benim uğrumda yapıldı her şey bu meydanda. Gün geldi Merv’de, Horasan’da, İsfahan’da parladım. Çift başlı kartalımla Anadolu önlerine dayandım. Türkistan illerinde aşkla dalgalandım.…

Devamı